„Rozwód kościelny” lub „unieważnienie małżeństwa kościelnego” a konkretnie i prawidłowo nazywane stwierdzenie nieważności małżeństwa to jedyna możliwość rozdzielenia się małżonków w kościele. Korzysta z niego pewna część osób, gdyż nie ma możliwości ich rozdzielenia po prawidłowo zawartym sakramencie. Stwierdzenie nieważności małżeństwa jest ogłoszeniem, że małżeństwo nigdy nie zostało zawarte z powodu na pewne uchybienia, a osoby nadal są panną i kawalerem. Jak zatem przebiega cały proces i stwierdzenie nieważności małżeństwa? Jakie mogą być powody? Odpowiedzi i przydatne porady udzielamy poniżej.
Proces stwierdzenia nieważności małżeństwa — Pierwsza instancja
Pierwszym z kilku etapów rozpoczynający proces jest złożenie skargi powodowej. Składa się ją w dwóch egzemplarzach do sądu duchownego przy diecezji wraz ze świadectwem małżeństwa i wyjaśnia w niej powody rozstania, przyczyny rozpadu, dowody oraz listę świadków. Zakończeniem pierwszego etapu jest wysłanie do obu stron przez sąd dekretu, e który określa, z jakiego konkretnego tytułu będzie badał nieważność małżeństwa.
Drugim etapem jest postępowanie dowodowe. W jego trakcie składamy dowody, przesłuchiwani są świadkowie, a biegli badają całą sprawę. Po zakończeniu tego etapu sąd wysyła do obu stron raport i daje kilkanaście dni na zapoznanie z materiałem dowodowym. Wraz z adwokatem, który nas reprezentuje lub samodzielnie możemy zareagować na materiał dowodowy. Obrońca Węzła Małżeńskiego przedstawia też dowody na ważność małżeństwa. Po zakończeniu tego procesu sąd wydaje wyrok i jeśli stwierdza nieważność małżeństwa, sprawa trafia do drugiej instancji. Jeśli nie otrzymamy „unieważnienia” będziemy mogli złożyć apelację do wyższej instancji. Powodem stwierdzenia nieważności małżeństwa mogą być:
- ukryte uzależnienia
- zatajone choroby psychiczne
- niedojrzałość emocjonalna
- ukryta niemożność posiadania potomstwa
Druga instancja
Sąd drugiej instancji jest sądem nadrzędnym nad sądem pierwszej instancji. Do tego trybunału trafiają sprawy zaskarżone. Od czasu zmiany wprowadzonych przez Papierza Franciszka nie jest wymagana dwuinstancyjność w procesie o stwierdzenie nieważności. Wystarczy jedne pozytywny wyrok by uzyskać stwierdzenie nieważności.